Twickel is een professionele organisatie waar deskundige mensen zich met hart en ziel inzetten. Zij beschermen, onderhouden, herstellen. Ontwikkelend en vernieuwend.
Voor nu en later
Landgoed Twickel was tot 1953 een oud familiebezit. In dat jaar bracht de laatste eigenaresse, Marie barones van Heeckeren van Wassenaer, het kasteel en landgoed onder in de door haar opgerichte Stichting Twickel. Daarmee wilde zij de toekomst van dit veelzijdige erfgoed veilig stellen. In 1975 overleed de barones en legateerde zij haar overige bezittingen, waaronder een zestal kleinere landgoederen, ook aan Stichting Twickel.
De totale oppervlakte bedraagt thans ruim 6.700 hectare grond. Daarmee is de stichting de grootste particuliere landgoedeigenaar van Nederland.
Doel | in opdracht van de barones
Belangrijkste doel van de stichting is het behoud van Twickel als natuurreservaat en cultuurmonument en handhaving van haar historische betekenis. Centraal staat de instandhouding van het natuurschoon en het landschappelijke karakter op basis van een gezond financieel beheer.
Voor het bereiken van deze doelen is de aanwezigheid van agrarische activiteit essentieel. Een groot deel van de landgoederen bestaat uit landbouwgronden waarop pachters een bestaan hebben. Deze pachters spelen een cruciale rol bij het beheer van het landschap en vormen een belangrijke economische pijler.
Interactieve kaart P(r)achtbedrijven: op erfbezoek bij onze pachters >>
Bestuur | toezicht door regenten
De stichting wordt bestuurd door het College van Regenten bestaande uit vijf leden, op de foto van links naar rechts:
mr. D.C. {Diederik} baron van Wassenaer {voorzitter}, mr. B.F. {Binnert Friso} baron van Harinxma thoe Slooten, mr. jhr. M.A. {Marc} van Weede, mw. S. {Susan} Lammers en drs. V.O. {Violette} van Heek.
De dagelijkse leiding over het landgoedbedrijf is in handen van rentmeester ir. E.J. {Egbert Jaap} Mooiweer. Vanouds zorgt de rentmeester voor de rente van het vermogen dat in het landgoed besloten is -met name de pachten- en voor een verantwoorde geldbesteding. De rentmeester bemoeide zich vroeger ook met het wel en wee van de pachters. Bijvoorbeeld of de zoon van de pachter wel een goede vrouw had uitgezocht.
Tegenwoordig staan de landgoederen sterk onder invloed van ontwikkelingen in de samenleving: het veranderende karakter van de agrarische sector, de oprukkende verstedelijking in de omgeving, de groeiende recreatieve druk en de toenemende regelgeving. Deze ontwikkelingen eisen veel aandacht van de huidige rentmeester. Er zijn 55 medewerkers in vaste dienst, verdeeld over zes afdelingen, waaronder een eigen houtzagerij, een bosploeg en een bouwafdeling.
In het verleden werd de administratie bijgehouden in prachtige oude boeken en kwamen de boeren zelf de pacht brengen bij de rentmeester. Vroeger was er ook een spaarbank verbonden aan de rentmeesterij; metalen spaarpotjes herinneren nog aan die tijd. Tegenwoordig lopen alle betalingen via de bank en heeft Twickel net als andere bedrijven een moderne bedrijfsvoering en administratie.
Gebouwen | traditioneel én eigentijds
De landgoederen tellen zo’n 150 boerderijen waarvan nog 50 in bedrijf zijn. De overige zijn omgevormd tot woonboerderij en soms zorgboerderij, Bed & Breakfast, etc. Verder zijn er 100 andere gebouwen zoals grotere en kleinere woningen, molens, horecabedrijven en dienstgebouwen.
Degelijkheid en duurzaamheid staan bij het gebouwenbeheer voorop. Met een onderhoudsploeg van vijf man werkt Twickel aan het behoud van het traditionele karakter. Voor de pachtboerderijen op landgoed Twickel is dat de Twentse stijl met zijn kenmerkende toegangsdeuren en zadeldak met wolfseinden. En natuurlijk de Twickel kleurstelling met de zwart-witte luiken. Maar vernieuwing wordt zeker niet geschuwd, de moderne architectuur van het Bezoekerscentrum | Landgoedwinkel is daar een voorbeeld van.
Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud {POM} | trots op status
Een POM is een grote monumentenorganisatie die voldoet aan een aantal specifieke criteria. Met de POM-status wil de rijksoverheid goed eigenaar- en opdrachtgeverschap stimuleren. Twickel is trots dat zij één van de ruim 30 organisaties is aan wie deze status is toegekend. Stichting Twickel heeft 124 gebouwde en 10 groene Rijksmonumenten, dus in totaal 134. Dat zijn bijvoorbeeld boerderijen, watermolens, maar ook park en tuinen en natuurlijk het kasteel.
Voor wie meer over de POM-status wil weten, zie de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed >>
Bossen en natuurterreinen | tegenstrijdige belangen verenigen
Als een spin in het web proberen de landgoedbeheerders de functies en belangen op het landgoed zo goed mogelijk met elkaar te verenigen en een goede balans te bereiken tussen natuur, landschap, bosbouw, landbouw en recreatie. Zo leveren zij een bijdrage aan een duurzame relatie tussen mens, natuur en milieu.
Buitenplaats landgoed Twickel | de historie levend houden
Onder het beheer van de Buitenplaats vallen het kasteel met zijn unieke collectie, het Huisarchief, de kasteeltuinen en moestuin, en het Bezoekerscentrum | Landgoedwinkel. Centraal gelegen bij de ingang van de tuinen is dit het startpunt voor een bezoek aan het landgoed. Hier wordt informatie verstrekt over Twickel, over wat er is te zien en te doen. Tevens zijn producten van pachters te koop en aan Twickel gerelateerde artikelen.
Kasteel Twickel wordt in stand gehouden als een particulier bewoond huis, en is -mede vanwege de kwetsbare inventaris- beperkt opengesteld voor deelnemers aan rondleidingen, symposia en kasteelconcerten.
Veel aandacht gaat uit naar het onderhoud en beheer van de inventaris; alle objecten zijn beschreven en geïnventariseerd. Schilderijen, meubels, porselein en zilverwerk worden regelmatig in bruikleen gegeven aan musea in en buiten Nederland.
Bij alle activiteiten staat centraal dat de Buitenplaats als cultureel erfgoed behouden blijft voor de toekomst en met respect voor het verleden de bezoekers stijlvol ontvangt. Zij wordt ondersteund door circa 80 vrijwilligers.
